Sunday, February 23, 2014

't zat er dik in

Het valt eigenlijk wel mee, die negatieve perceptie van MIND & COSMOS, dat kleine werkje van Thomas Nagel dat zoveel opschudding veroorzaakt zou hebben. (Ik kom daar nu op, omdat Ronald Meester ook zo graag oorzaak van opschudding wil zijn). Er zijn er een paar zeer negatief, maar de meeste komen toch hierop neer:
- Nagel heeft niet echt zicht op de huidige status van de wetenschap
- Nagel heeft wel een punt
- Nagel vergaloppeert zich met z'n pleidooi voor een teleological argument

Wat het laatste betreft ben ik ook zeer sceptisch, wat zeg ik: ronduit ongelovig. Laat ik het zo voorzichtig mogelijk zeggen: ik denk te moeten lezen dat Nagel het de moeite van het overwegen waard vindt om te veronderstellen dat het universum ons als doel had kunnen hebben.

Er is één goede reden om die hypothese onmiddellijk af te wijzen: het zou van arrogantie getuigen om te denken dat wij dan het eindproduct zijn. Ofwel: er moet dan, per definitie, een verder liggend doel zijn, wij kunnen niets anders dan een tussenproduct zijn.
Maar ja, daar zal ik nooit van afweten.
Meine Nachjenseitszeit, weet U wel. *)

En dat zette me aan het denken.
Eindconclusie: Nagel heeft gelijk (ik kan er niet omheen draaien).

Ik herinner mij een potje biljarten. Ik maakte een prachtige stoot, stond hellend op één been, nauwelijks in staat om mijn evenwichtstoestand te bewaren, om de twee op hetzelfde doel afgaande ballen in hun baan te houden, toen daar plotseling, als uit het niets, de derde bal terugkwam, terwijl ik die toch zo keurig opzij had gelegd, en zo verhinderde dat de beide andere ballen elkaar zouden ontmoetten om hun gepredestineerde lot te ondergaan.

't Zat erin, was mijn verdrietige conclusie.
Ja, antwoordde mijn tegenspeler, anders was het er niet uitgekomen.
Een terechte constatering.
En, als ik al een prachtige serie in gedachten had ... wel, die zat er niet in, want die is er niet uitgekomen.

Hier zit ik dit allemaal op te schrijven, als uitvloeisel van de big bang, of whatever er ook gebeurd moge zijn in meine Vorjenseitszeit. *)
Dat zat er in.
Iets anders is er niet uitgekomen.

En als het er nou niet uitgekomen was?
Awel zulle, dan was er geen weet geweest van deze mogelijkheid. Geen vorjenseits, geen diesseits, geen nachjenseits. Misschien dat ik zoiets graag opgeschreven had kunnen hebben, maar U was er in ieder geval niet geweest om te zeggen dat ik dan heel erg fout bezig ben.


voor de begrippen Vorjenseitszeit en Nachjenseitszeit, zie het grote vertijden

No comments: